Om een idee vorm te geven zul je moeten communiceren. Je moet kunnen uitleggen wat je precies wilt hebben, aan een aannemer en aan gebruikers. In overheidsland gebruiken we daar ‘communicatiemethoden’ voor in de vorm van contracten. De opdrachtgever beschrijft wat hij hebben wil en de opdrachtnemer voert het uit op basis van een contract.
Tegenwoordig neemt de overheid steeds meer een regisseerde rol aan. Voornamelijk ingegeven omdat civiele werken steeds complexer worden waardoor er onvoldoende kennis in huis is om het project te managen. Het gebrek aan inhoudelijke kennis wordt ondervangen door op voorhand goed te specificeren hoe het eindresultaat eruit dient te komen te zien. De nadere invulling kan dan vervolgens aan de marktpartijen worden overgelaten. Toch gebeurd het regelmatig dat het eindresultaat anders wordt dan dat je als opdrachtgever voor ogen had. De reden is vaak dat opdrachtgevers of de vraag onvoldoende specificeren, of juist te uitgebreid specificeren waardoor er eigenlijk sprake is van een volledig uitgewerkt bestek, waarmee deze samenwerkingsvorm feitelijk zijn doel voorbij schiet. Welk contract we ook kiezen we proberen problemen tijdens de uitvoering op te lossen door actief in het bouwproces te gaan sturen en dit sturen veroorzaakt faalkosten. Risicomanagement, goed geschreven contracten en toezicht hebben eigenlijk als enige doel om de faalkosten tijdens de uitvoering te minimaliseren.
Hij lijkt toch zo simpel: “Door het op voorhand goed te specificeren beschrijf je hoe het eindresultaat er uit komt te zien”. Ik vraag me af waarom we dat eindresultaat nog steeds in woorden proberen te beschrijven!? Waarom communiceren we niet veel meer in beelden? Een aantal jaar geleden heb ik hier al eens mee geëxperimenteerd met de rijbaanverdubbeling van de Zutphensestraat in Apeldoorn. Ik heb het virtueel gemaakt door het op te laten nemen in Virtueel Apeldoorn (de moeite van het bekijken waard). Hierbij is het mogelijk om net zoals in een computerspel door het ontwerp te wandelen. Het voornaamste doel was om beter met buurtbewoners te kunnen communiceren, en dat is gelukt.
Virtuele weergave vooruitlopend op de uitvoering waarbij de bestaande omgeving is meegenomen in het ontwerp.
Nadat het is uitgevoerd.
Het is een leuk eerste begin maar inmiddels is er al veel meer mogelijk. Neem nu de 3D-Laserscanning techniek die steeds vaker wordt toegepast in veel verschillende vakgebieden. Met deze techniek is het mogelijk om bestaande situaties tot in detail vast te leggen waarbij een scanner de omgeving omgezet in pixels. Dit levert een puntenwolk op van miljoenen punten, elk met een x, y, z en reflectiewaarde. Door het maken van 360° panoramafoto’s en deze te koppelen aan de puntenwolk, kunnen deze fotorealistisch worden gekleurd. Bij het ingenieursbureau Advin (onderdeel van DuraVermeer) hebben ze een auto waarbij het mogelijk is om de openbare ruimte in zijn geheel in te scannen.
Stel nu, je combineert de ingescande bestaande situatie met een nieuw ontwerp dat is gemaakt in BIM (Bouw Informatie Model). Dat is een digitaal model van een gepland ontwerp, opgebouwd uit objecten waaraan informatie is gekoppeld. Zo kan naast de geometrie en positie van bijvoorbeeld een oppervlakte ook informatie worden toegevoegd zoals de te gebruiken bouwmaterialen (bijvoorbeeld asfalt of beton) en kosten. De objectgeoriënteerde informatie moet gecombineerd worden met de puntenwolk. Hiermee wordt de bestaande wereld – tot op de millimeter opgemeten- gekoppeld aan de virtueel wereld.
Op basis van de 360° panoramabeelden (vergelijkbaar met google streefview) zou het vervolgens mogelijk moeten zijn om met een 3d bril in het ontwerp rond te kunnen lopen. Ik stel me voor dat je dan een virtuele oplevering van het ontwerp kunt laten plaatsvinden. Samen met de beheerders en ontwerpers stel je op voorhand vast of dit het product is wat de aannemers straks voor je moet gaan maken. Iedereen kan het vanuit zijn of haar perspectief goed beoordelen. Staat een boom niet op de juiste plaats? Met je bril op “trek” je hem uit de grond en zet je hem op de plek die voor jou beter is. Is het project zoals je het hebben wilt dan kun je met een druk op een knop de hoeveelheden en kosten uitdraaien.
Wanneer het werk buiten is aangelegd scan je opnieuw de situatie in. Leg je die over het virtueel model en stelt je vast of je gekregen hebt wat je bedacht had. Afwijkingen zijn te verklaren door getekende VTW’s (voornemen tot wijziging). Alle technieken die ik hier beschrijf bestaan al los van elkaar, het is alleen een kwestie van het combineren van deze technieken.
Kom maar op… ik wacht!
www.lubberhuizen.wordpress.com