Soms moet je ergens beginnen, gewoon door een fikkie te stoken. Niet te groot, want dan brand je misschien alle goede initiatieven tot de grond toe af. Fikkie stoken is te vergelijken met een transitie, een plotselinge verandering binnen organisaties of binnen de samenleving. Naast heel veel gedoe en stress levert een transitie vaak ook mooie dingen op om trots op te zijn. Een extreem voorbeeld is de watersnoodramp in 1953. Rampzalig en je wenst het niemand toe. Maar wat heeft het opgeleverd? Uiteraard de Deltawerken en we staan nu bekend als het land dat expert is bij waterbouwprojecten. We worden ingevlogen om vanuit het perspectief van “watermanagement” te helpen bij het ontwerpen en bouwen van de hoogwaterbescherming van Venetië en het masterplan van New Orleans na de verwoeste orkaan Katrina (2005).

Wat zou nu onze eigen “ramp” zijn binnen de overheid die ervoor gaat zorgen dat we nog meer met circulariteit en duurzaamheid aan de slag gaan? Wat moet er bij wijze van spreken in de brand vliegen voordat we in beweging komen? Als overheid hebben we een belangrijke voorbeeldfunctie. We zouden wat meer mogen beseffen dat we soms meer invloed hebben dan we denken. Maar het is wel zaak om vanuit de overheid dat vuurtje (in onszelf) te blijven voeden en verder aan te wakkeren en aan te jagen.

Het aanjaagteam

Om dat vuurtje op te stoken heb je binnen een organisatie een aanjaagteam nodig. Dat ervoor gaat zorgen dat de nodige circulaire stappen worden gezet en de eerste fikkies worden gestookt. Alleen al de pretoogjes bij de betrokken medewerkers wanneer ze beseffen dat ze binnen de organisatie ’buiten de lijntjes’ aan het kleuren zijn. Er zijn makkelijk gave projecten aan te wijzen om o.a. veel minder CO2 te verstoken en om grondstoffen her te gebruiken. “Maar dat fikkie stoken, is dat niet gevaarlijk dan?” Ach, we gaan zeker onze vingers een keer branden, maar we zijn allemaal verstandige mensen met vakkennis die weten wat ze aan het doen zijn.

Circulaire projecten voor de overheid

Als overheid kun je per direct aan de slag gaan met projecten rondom bijvoorbeeld asfalt, om uit te zoeken hoe je grondstoffen beter kunt hergebruiken. Of beter nog, hoe kun je ervoor zorgen dat het langer blijft liggen! En denk eens aan een zoutstrooier die vaak elke tien jaar wordt ingeruild voor een nieuwe. Je zou eens kunnen overwegen om er eentje helemaal circulair te maken door hem te refurbishen. Hierbij worden alle versleten onderdelen vervangen en/of opgeknapt en wordt er een totaal verbeterde software-module toegevoegd. Hierdoor kan hij makkelijk weer 10 tot 15 jaar mee.

Bundel je krachten!

Het gaat er ook om dat je elkaar versterkt en samen tot oplossingen komt. Want als je alleen opereert, kom je vaak niet verder dan je eigen project en dat is zonde. Door de krachten te bundelen, kun je veel verder komen. En natuurlijk gaat dat niet altijd even makkelijk. Soms is het nodig om elkaar wat meer tijd en ruimte te geven om te ontdekken wat je voor elkaar kunt betekenen.

En dan nog iets: het is belangrijk om successen te vieren. Als je ergens mee bezig bent, dan gaat het vaak om kleine stapjes en lijkt het soms alsof je niet vooruitkomt. Maar als je dan terugkijkt, dan zie je dat je al heel wat hebt bereikt. Door die successen te vieren, motiveer je jezelf en anderen om door te gaan. Want als je ziet wat je al hebt bereikt, dan weet je dat je ook de rest kunt halen.

Dus laten we niet te lang stil staan bij wat circulariteit precies is en gewoon aan de slag gaan. Laten we samenwerken en elkaar versterken, zodat we mooie projecten kunnen realiseren. En laten we vooral successen vieren, want dat is de motor die ons verder brengt.