Tool, Platformen en Handboeken

Op deze pagina hebben we een lijst samengesteld van verschillende business-to-business (B2B) tools, platformen en nuttig tools die kunnen helpen bij het toepassen van circulaire principes in de praktijk. We bieden deze lijst aan ter informatie en geven zelf geen beoordeling over de kwaliteit van de tools. Het kan soms lastig zijn om in deze wirwar van mogelijkheden een geschikte tool te vinden, maar hopelijk helpt deze lijst bij het overzichtelijk maken van de verschillende opties.

Welke circulaire tools en handboeken missen er nog? Geef het door en we vullen de lijst aan.

Circulaire doelen stellen

Milieuimpacttool: Om te verduurzamen, is het essentieel om te weten hoe de milieu impact van organisaties en producten is opgebouwd. Levenscyclusanalyses bieden hiervoor uitkomst. Maar deze zijn specialistisch, kostbaar en tijdsintensief. Dit vormt daarmee vaak een drempel voor bedrijven om aan de slag te gaan met het meten en verbeteren van hun milieu impact. Met de Milieu Impact Tool krijg je inzicht in de opbouw van de milieu-impact van een product.

Dit kan je ermee

Met de Milieu Impact tool kun je:

  • de impact van levensduurverlenging in kaart brengen;
  • het verschil tussen twee materiaalkeuzes inzichtelijk maken;
  • inzicht verkrijgen in de verwachte impact verschillen van je productontwerp;
  • inzicht verkrijgen in oplossingsrichtingen voor de verduurzaming van productontwerpen.

Sankey-diagram: Dit schema illustreert de grondstofstromen in een proces. Het is belangrijk inzicht te hebben in deze stromen vanwege efficiency, verlies en bestemming van grondstoffen.

Het Ambitieweb: Een handig instrument als onderdeel van DuurzaamGWW, dat helpt om de duurzame ambities in één oogopslag helder te maken. Met het interactieve ambitieweb (PDF) of (Excel) kunt je per thema het gewenste ambitieniveau aankruisen, waarmee je een gevuld ambitieweb krijgt. 

Het web focust op:

  • Inzicht en minimaal niveau van verbetering.
  • Praktische doelstellingen en verbetering op het thema.
  • Maximale inzet en hoogst haalbare prestatie.  

Omgevingswijzer: Deze tool laat zien hoe duurzaam en volledig een project of gebiedsontwikkeling is of kan zijn. De wijzer houdt rekening met sociale, ecologische en economische duurzaamheid (people, planet en profit). De resultaten uit de Omgevingswijzer kunt je gebruiken voor je het ambitieweb gebruikt.

MVI criteria tool: Dit betekent dat u uw inkoop benut voor het realiseren van sociale, innovatieve en duurzame inkoop. Dit sluit goed aan bij het kabinetsbeleid om de inkoopkracht van overheden te benutten voor de duurzame transitie van Nederland.

Met behulp van deze tool kunt u voor diverse MVI-productgroepen op drie ambitieniveaus concrete MVI-criteria kiezen. De tool is een hulpmiddel en werkt het best als ambities van te voren zijn bepaald. Zie Over MVI-criteria voor meer informatie.

Bestekteksten betonproducten en asfalt (Moederbestek.nl):

Deze site helpt je bij het circulair uitvragen met minimale eisen in projecten. Alle informatie die je hierbij nodig hebt voor beton en asfalt is samengebracht op deze site en vrij beschikbaar om te gebruiken.

MorgenCirculair.nl: Een tool ontwikkeld door Circulogic in opdracht van de stichting RIONED. Een handige tool om circulariteit echt handen en voeten te geven. Simpel en doeltreffend.

De drie stappen in deze aanpak

De stappen binnen MorgenCirculair

1. Formuleer een circulaire doelstelling voor je project
2. Selecteer de belangrijkste producten die door het project stromen en bepaal per product welke R- strategie hierop toegepast gaat worden.
3. Wat moeten jullie nu gaan doen om dit te gaan realiseren?

Struikroven.nu: Elk jaar gaan er honderden voetbalvelden aan bestaande planten en struiken verloren, omdat het moet wijken voor sloop of renovatie van woonwijken.

Wij redden het bestaande groen uit voor-en achtertuinen en geven het in de omgeving een nieuwe bestemming. Dit doen we samen met bewoners uit de buurt in opdracht van woningcorporaties, projectontwikkelaars of gemeenten. Het groen krijgt een tweede leven in tuinen van omwonenden, op plekken in de openbare ruimte of in een Roverstuin.

Deze Roadmap-Circulair-Inkopen-Opdrachtgeverschap-1 biedt de meetmethodiek om te bepalen wanneer een aanbesteding circulair is en wat het niveau van circulair inkopen van de organisatie is. Verder geeft de roadmap antwoord op de
vraag: hoe de organisatie het door haar gewenste niveau van circulair inkopen
en opdrachtgeverschap kan bereiken. De roadmap biedt daarvoor een doordachte set aan acties en instrumenten die passen bij het karakter en het ambitieniveau
van de organisatie. Deze acties hebben betrekking op organisatorische processen, op communicatie en draagvlak en op het implementeren van de meetmethodiek. Gezamenlijk zorgt dit voor een goede inbedding van circulair inkopen en opdrachtgeverschap binnen de organisatie. Een stappenplan biedt ondersteuning bij het vormgeven van het implementatieproces en het kiezen van acties.

Aanbesteden en gunnen

BPKV (voorheen EMVI): Bij beste prijs-kwaliteitverhouding (BPKV, voorheen EMVI) weegt u naast prijs ook andere kwaliteitsaspecten mee in de beoordeling van inschrijvingen. BPKV kunt u inzetten als u inschrijvers wilt stimuleren om meer te bieden dan wat geëist wordt. In feite concretiseren de BPKV-criteria de wensen die de aanbesteder heeft boven op de minimumeisen voor een bepaalde opdracht. Bepaal welke eisen je het belangrijkste vindt voor de aanbesteding Je kunt hierbij denken aan:

  • duurzaamheid
  •  risicomanagement of risicodossier
  •  samenwerking met de opdrachtgever
  •  kwaliteitsmanagement
  •  social Return on Investment (SROI)
  •  planning
  • omgevingsmanagement

CO2-Prestatieladder: Reduceer CO2 en kosten door de CO2-Prestatieladder te gebruiken. De CO2-Prestatieladder is hét duurzaamheidsinstrument van Nederland en gebruikt het in de bedrijfsvoering, in projecten en in de keten. Je kunt de CO2-Prestatieladder gebruiken als CO2-managementsysteem en als aanbestedingsinstrument. Gebruikers ervaren dit als een investering die zich direct terugverdient in termen van lagere energiekosten, materiaalbesparing en innovatiewinst.

SROI: Met de Social Return On Investment (SROI) kunt u de (extra) sociale en maatschappelijke waarde meten die voortvloeiend uit een investering. Vindt je maatschappelijk verantwoord ondernemen belangrijk? Dan kun je SROI-eisen stellen. Bedrijven kunnen bij het winnen van een aanbesteding ook een SROI-verplichting opgelegd krijgen. Dit betekent dat het bedrijf minimaal 5% van de loonsom investeert in het bieden van werkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

PSO-ladder: De Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) is een wetenschappelijk onderbouwd kwaliteitskeurmerk van TNO. Het is een instrument dat inzicht geeft in de mate waarin organisaties meer dan gemiddeld sociaal ondernemen, gericht op de arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. De PSO brengt in een peiljaar op bedrijfsniveau de verhouding in kaart tussen het aantal medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt en het totale aantal werkzame  medewerkers.

DuboCalc: Gebruik de softwaretool DuboCalc om snel en eenvoudig de milieukosten van ontwerpvarianten van GWW-werken te berekenen. Opdrachtgevers en (potentiële) opdrachtnemers gebruiken DuboCalc voor het onderzoeken van varianten en het schrijven en beoordelen van (EMVI) aanbestedingen van GWW-werken. 

dubotool.nl:

Heeft u als gemeente, provincie of waterschap doelstellingen voor het verduurzamen van uw GWW-projecten? Dan biedt Dubotool u de oplossing! Dubotool is speciaal ontworpen om de milieukundige duurzaamheid als gunningscriterium meetbaar mee te nemen in aanbestedingen.

Dubotool is een vereenvoudigde beoordelingstool voor het bepalen van de duurzaamheid van materialen, producten en werkwijzen die in de GWW-sector worden toegepast. In Dubotool worden de belangrijkste milieuthema’s meegenomen en gewogen. Dit zijn de thema’s die gezamenlijk voor 90% of meer het milieuprofiel van een GWW-project bepalen. Dubotool is gebruiksvriendelijk en voor iedere opdrachtgever en aannemer toepasbaar. Hierdoor is de tool eveneens geschikt voor minder omvangrijke projecten. 

In Dubotool wordt de duurzaamheid van een project bepaald door:

  1. De CO2-uitstoot van de productie tot en met het in het werk aanbrengen van materialen / producten (in LCA termen A1 t/m A5).
  2. De uitstoot van stoffen bij de productie van de materialen / producten die effect hebben op de menselijke gezondheid.
  3. De circulariteit van de aan te brengen en af te voeren materialen / producten.
  4. De emissies van fijn stof en stikstof (NOx) van de in te zetten transportmiddelen en mobiele werktuigen (Euroklasse, Stageklasse)

LCA (Levenscyclusanalyse): . Met deze methode bepaalt u de totale milieubelasting van een product gedurende de hele levenscyclus. Dat betekent: winning van de benodigde grondstoffen, productie, transport, gebruik en onderhoud, en afvalverwerking. Je kunt een levenscyclusanalysestudie relatief snel (laten) uitvoeren. Het geeft veel inzicht en kost relatief weinig. Een LCA kan zich richten op één product, maar ook op een deel van de productketen.

Milieukostenindicator (mki): Vul hiervoor eerst de levenscyclusanalyse (LCA) in. De LCA vormt de basis van de milieukostenindicator (MKI). De LCA berekent de milieueffecten van een dienst, levering, werk of geheel contract, verdeeld over bepaalde levensfasen. 

RCC/ RIC: (Rapid Circulair Contracting/ Rapid Impact Contracting)

Dit is een innovatiegerichte aanbestedingsmethodiek waarbij het uitgangspunt is om een samenwerkingspartner te selecteren in plaats van een kant-en-klare oplossing in te kopen. De selectie gaat op basis van visie, aanpak (plan van aanpak) en kunde in de vorm van een Ambitiebeschrijving van inschrijver op de door de aanbestedende dienst aangegeven ambities, geformuleerd op basis van SDG's.

Handelsplatformen

Duspot: Dit is het matchingsplatform voor de GWW om vrijkomende inframaterialen te delen en matchen. Zo kunnen overheden, ingenieursbureaus en aannemers vrijkomende bouwmaterialen hergebruiken.

Resourcehub.nl: Met inzicht in het toekomstige aanbod helpt het platform om bouw- en sloopwerkzaamheden slim te programmeren. Komen er in de gewenste periode geen relevante materialen vrij? Resource toont alternatieve opties, voor zowel planning als materialen. Ze doen dit door beheersystemen en planningen van aangesloten deelnemers met elkaar te verbinden. Dit geeft vooraf inzicht in de relevante bouwmaterialen die later beschikbaar komen. 

Nationale bruggenbank:

Een onafhankelijke Bruggenbank, om hergebruik van bruggen en onderdelen van bruggen zo laagdrempelig en toegankelijk mogelijk te maken voor alle overheden. Dat was en is het doel van AmRoR (gemeente Amsterdam, Rotterdam en Rijkswaterstaat) als grote opdrachtgevers van infraprojecten.

Hergebruik van bruggen past bij de ambitie van de overheid om in 2030 klimaatneutraal en circulair te werken. We leveren op die manier een grote bijdrage aan de reductie van primaire grondstoffen en CO2 uitstoot.

Heb je een brug 'in de aanbieding' of heb je interesse in een brug uit onze catalogus? Neem contact met ons op, dan zorgen wij voor het contact tussen vrager en aanbieder.

Insert.nl: Insert Marktplaats is een platform waar je jouw gebruikte bouwmaterialen en groenobject kunt aanbieden. Met ruim 30 aanbieders, 250 projectlocaties en duizenden herbruikbare materialen is Insert Marktplaats het grootste circulaire platform van Nederland voor de bouw-, civiel- en groensector.

Biocontact.eu:

GRATIS MARKTPLAATS VOOR BIOMASSA

Biocontact.eu brengt vraag en aanbod van biomassa bij elkaar om samenwerking te stimuleren, duurzaamheid, efficiëntie en ruimtegebruik te maximaliseren en logistieke stromen te optimaliseren.

Wat voor de een restmateriaal is, is grondstof voor de ander. Biocontact.eu brengt beide partijen bij elkaar.

Biocontact.eu is een markplaats voor biomassa, waarvan gratis gebruik gemaakt kan worden.

Grondbankonline.nl:

GRONDBANKONLINE is een geheel zelfstandige onderneming die, hoewel de naam wellicht associaties oproept met een reguliere grondbank, zich uitsluitend bezighoudt met online dienstverlening.

Deze online dienstverlening bestaat uit het beheren van een vrij toegankelijke marktplaats voor vraag en aanbod van partijen grond, bagger en recyclinggranulaat.

Kopers en verkopers komen d.m.v. de onafhankelijke virtuele marktplaats tot elkaar om hun partijen grond, bagger en recyclinggranulaat te kunnen aankopen en verkopen. De virtuele marktplaats zorgt ervoor dat alle relevante details van de partijen grond, bagger en recyclinggranulaat middels enkele eenvoudige muisklikken zichtbaar zijn.

Excess Material Exchange (EME): Our digital platform unlocks the maximum potential of your company’s materials, products and waste streams by matching them to their highest value uses. The best part about that? It’s better for your profits as well as the planet. In our experience, material flows increase by 110% on average in financial value, and the ecological footprint reduces by 60% on average.

Reststromen.nl: Veel reststromen hebben geen bestemming en worden uiteindelijk gecomposteerd, dit is zonde want er zitten nog waardevolle voedingsstoffen in. De ladder van Moerman wordt gebruikt om te kijken hoe duurzaam reststromen verwerkt worden. Het doel van reststromen.nl is om alle reststromen zo hoog mogelijk op de ladder van Moerman te verwerken en zo de kringlooplandbouw visie van het ministerie van LNV waar te maken. Wanneer u zich aanmeldt gaan wij opzoek naar een geschikte bestemming voor uw reststroom. 

Oogstkaart.nl: Het online platform Oogstkaart biedt onder meer de Nederlandse bouw- en vastgoedsector de mogelijkheid hun reststromen aan te bieden aan de markt. Ons doel is om zo bij te dragen aan een circulaire economie en een reductie van de CO2 footprint. Wij maken de voorraad gebruikte en/of circulaire materialen en grondstoffen inzichtelijk, voor zowel koop als verkoop. Anders gezegd: wij brengen de urban mining potentie van Nederland in kaart.

Seenons.com: Dit platform matcht afval (ook wel reststromen genoemd) met de juiste verwerker. De verwerker maakt er een nieuw product van of verwerkt het tot groene stroom of biogas. Hierdoor krijgt het afval een nieuw leven. Zo wordt koffiedrab bijvoorbeeld verwerkt tot zeep of dient het als grondstof voor oesterzwammen.

Meten en bijsturen

Meetlat biodiversiteit: Volg de training ‘Biodiversiteit in de praktijk. Na het volgen van deze training ontvangt je een meetlat. Dit levert het volgende op:

  • Objectieve gegevens over de biodiversiteit in je gebied.
  • Inzicht in de invloed van het beheer en inrichting op de soortenrijkdom. Zo kunt je waar nodig bijsturen.
  • Je kunt duidelijke beleidsdoelen formuleren voor behoud en ontwikkeling van biodiversiteit.
  • Je kunt de ontwikkeling van biodiversiteit in je gebied monitoren gedurende een langere periode.

Klimaatstresstest :Verdiep je in de klimaatstresstest van je project. Zoek testen die meer inzicht geven over de vier klimaatthema’s: wateroverlast, hitte, droogte en overstroming. Zoek naar informatie over effecten van klimaatverandering in de toekomst. Houd vervolgens rekening met deze mogelijke effecten bij jouw project, nu en voor de lange termijn.

OptimalPlanet.nl: Leveranciers en hun assortiment, specifieke producten, diensten en infrastructuur, én uw eigen organisatie kunnen gescand worden op basis van duurzaamheid en Circulaire Economie. Uitgewerkt met bijvoorbeeld de SDGs, ISO 26000 & 20400, de drie Ps, het wetenschappelijke Raamwerk voor Strategische Duurzame Ontwikkeling (FSSD), of een combinatie daarvan.

17 tools om circulariteit te meten: Als bedrijf of organisatie ben je bezig met circulair ondernemen. Maar waar begin je? Waar in je productieproces zit de meeste circulaire impact? Hoe selecteer je een circulaire aanbieder? En kan je in een getal vatten hoe circulair je organisatie al is? Om dit soort vragen te beantwoorden wil je kunnen meten hoe circulair een product, dienst, organisatie of keten is. Dit overzicht geeft zeventien instrumenten weer die je daarbij kunnen helpen. Het zijn niet de enige instrumenten, maar het biedt een startpunt. We hebben in dit overzicht alleen tools opgenomen die zich richten op circulariteit in het bijzonder en niet op duurzaamheid in het algemeen (zoals LCAtools).

Geofluxus.com: Het platform integreert een levenscyclusanalyse die inzicht geeft in de impact van transport en verwerking van uw afvalstromen. De inzichten uit de levenscyclusanalyse en betere oplossingen ondersteunen de besluitvorming met betrekking tot supply chain sourcing en management. Hiermee geven we een krachtige boost aan jouw circulaire ambities. En garanderen u: een kleinere ecologische voetafdruk en meer financiële waarde gaan gewoon samen.

Materialenpaspoort: Kijk of je een materialenpaspoort kunt maken van uw project. Dit voorkomt risico’s bij hergebruik van materialen. Maar koppel het wel aan een tool die al binnen je organisatie aanwezig is. Voorkom dat er nieuwe instrumenten worden geïntroduceerd.

www.waarstaatjegemeente.nl: De hoeveelheid data in de wereld neemt exponentieel toe. VNG Realisatie helpt gemeenten om uit deze stortvloed aan gegevens de juiste informatie te filteren en daarmee hun prestaties te verbeteren. Het dataplatform Waarstaatjegemeente bundelt, bewerkt en presenteert data voor, van en over gemeenten, toegankelijk voor iedereen. Op de site vindt u cijfers over alle Nederlandse gemeenten op alle belangrijke beleidsterreinen. De 'dashboards' maken het makkelijk om gemeenten te vergelijken.

GSES-System: Consumenten, bedrijven en overheden besteden steeds meer aandacht aan de duurzaamheid van producten en diensten. Bij de besluitvorming over aankopen vinden consumenten en andere besluitvormers het echter moeilijk om hun opties te vergelijken. De GSES-score biedt hun een gemakkelijk te begrijpen beoordeling en stelt hen in staat de impact van producten, diensten en zelfs hele organisaties te vergelijken. Op die manier worden bedrijven die producten en diensten leveren aangemoedigd om ecologisch - en sociaal verantwoord te worden.

Losmaakbaarheid in de GWW: Deze methode is geen doel, maar een hulpmiddel voor de ontwerper, architect of constructeur om aan de hand van specifieke details een oordeel te vormen over die losmaakbaarheid. Het gaat om besef: wat ontwikkelen we nu precies? Normaal kijk je naar zaken als: hoe maak je dingen vast, lucht- of waterdicht en bereikbaar? Nu gaan we een stapje verder: als we het vervangen, kunnen we dan meer doen? Op veel factoren die hergebruik in de toekomst beïnvloeden, hebben wij nu geen invloed. Bijvoorbeeld veranderende wet- en regelgeving of hoe bouwwerken gebruikt gaan worden. We kunnen echter wel zorgen dat we nu bouwwerken losmaakbaar maken, zodat deze in de toekomst zo makkelijk mogelijk kunnen worden hergebruikt. 

De methode leent zich juist voor verschillende fasen in het project. Het geeft richting aan het stellen van eisen in een aanbestedingsproces of om inschrijvingen te beoordelen, handvatten voor de ontwerpers/constructeurs, en is een tool om leveranciers meer te laten werken met losmaakbaarheid of om levensduurverhogend onderhoud te plegen.

Naslagwerken en Handboeken

Circulair inkopen in 8 stappen: De handleiding moet inkopers, beleidsadviseurs en projectleiders helpen om zelfstandig een circulair inkooptraject op te starten en uit te voeren. In het boek worden acht stappen behandeld om tot een geslaagd circulair inkooptraject te komen. De stappen worden ook onderbouwd aan de hand van gerealiseerde cases.

  1. Circulair inkopen: waarom en wat?
  2. Interne consequenties
  3. Vraagstelling
  4. Multidisciplinaire samenwerking
  5. Aanbestedingsprocedure
  6. Circulariteit meten en beoordelen
  7. Borgen van circulariteit
  8. Contractmanagement

Handreiking Circulair inkopen in 8 stappen: Een circulair inkooptraject start met een heldere ambitie. Hoe bepaal je zo’n ambitie, en hoe verhouden verschillende duurzaamheidsthema’s zich tot elkaar? In stap 1 bepaal je wat circulariteit voor het project betekent en vertaal je de beleidsambities van je organisatie naar het inkooptraject. Deze ambitie is het vertrekpunt voor de hele aanbesteding. 

De Circulaire bouwcatalogus: Deze online bouwcatalogus bevat inspirerende voorbeelden van circulaire producten en diensten waarmee aan de slag kan worden gegaan in de bouwpraktijk. Om toe te gaan naar een circulaire economie, is het namelijk hoog tijd om woorden om te zetten naar daden. De resultaten van vele leveranciers zijn hier als inspiratie te vinden.

Handreiking circulaire speelruimte: Deze handreiking streeft ernaar opdrachtgevers en opdrachtnemers samen te laten werken aan meer klimaatneutraal en circulair inkopen voor speelruimte. Het gaat niet om het bereiken van de ultieme werkwijze, die is namelijk voor iedereen anders. Het gaat om het mogelijk maken van goede en concrete eerste stappen.

Biobased inkopen: De diverse handreikingen geven tips en concrete handvatten om u te helpen bij biobased inkopen. De eventuele voorbeelddocumenten bieden hierbij ondersteuning.

De leidraad Circulair inkopen: Het bevat leidende principes die daarbij helpen. De leidraad volgt de uitgangspunten en definities van Platform CB’23. De leidraad bouwt voort op de drie doelen van circulair bouwen uit de Leidraad meten van circulariteit: het beschermen van materiaalvoorraden, van milieu en van bestaande waarde.

Ikwilcirculairinkopen.nl: Deze site bevat een verzameling van de beschikbare kennis, tips en voorbeelden op het gebied van circulair inkopen. Met de handvatten in deze wegwijzer kun je zowel op strategisch niveau beslissingen nemen als op uitvoerend niveau concrete stappen zetten. De gratis E-learning neemt je stapsgewijs mee door het hele proces rondom circulair inkopen.

Circulair terreinbeheer: Het programma Circulair Terreinbeheer is opgezet om te bevorderen dat grondstoffen die vrijkomen bij terrein- en waterbeheer hoogwaardig worden benut. Het programma is een initiatief van de Biomassa Alliantie. Deze heeft tot doel om de transitie naar het circulair benutten van groene reststromen te versnellen.

Handboek Circulaire gebiedsontwikkeling: Dit heeft als centraal doel om een integraal functionerend gebied te creëren voor alle gebruikers, waarin kringlopen zoveel mogelijk gesloten worden. In een circulair gebied worden materiaal-, energieën waterkringlopen op verschillende tijds- en schaalniveaus gesloten, in de realisatie-, gebruiksen volgende levensfase. Het is een gebied van voortdurende innovatie en experimentatie, met een hechte lokale gemeenschap, sterke maatschappelijke betrokkenheid en een veerkrachtige lokale economie. Om dit te bereiken is inzicht nodig in de materiaal-, energie-, en waterstromen in een gebied, en de manier waarop deze worden beïnvloed door het ruimtelijk programma, de infrastructuur en de menselijke interacties

Reuse Toolkit: Material sheets: Collection of 36 material sheets intended for designers, specifiers and other members of construction project teams wishing to reuse these building materials or product. This collection of sheets is aimed at bringing together the available information to date that is likely to facilitate the reuse of building materials and products.

Circulaire openbare verlichting: De Handleiding bevat een duidelijke uitleg over Levenscyclusanalyse (LCA) en Milieukostenindicator (MKI), geeft antwoord op veelgestelde vragen, biedt stappenplannen en bevat veel achtergrondinformatie. Bovendien zijn er een aantal voorbeeldarmaturen doorgerekend. Daarbij is gewerkt met diverse variabelen, zoals levensduur, materiaalgebruik en het gebruik van grijze of groene stroom.

Kennisdossier Materialen (RWS): In dit kennisdossier nemen we je mee door de nieuwste inzichten en ontwikkelingen op het gebied van circulair materiaalgebruik. Dit maakt onderdeel uit van een reeks kennisdossiers over thema’s waar we ons als Rijkswaterstaat op richten om in 2030 circulair te werken.

Zero emissie bouwmaterieel: Deze Handreiking bevat een omvangrijke verzameling aan voorbeeldprojecten die verschillende instrumenten gebruiken in hun aanbesteding – van de Milieukostenindicator (MKI) tot de CO2-Prestatieladder tot een open post. Op deze manier kunt u inspiratie putten uit een kleine veertig best practices afkomstig van 21 publieke opdrachtgevers.

Handreiking inkoop verkeersborden: De productie en plaatsing van verkeersborden en bewegwijzering gaat gepaard met grondstofverbruik en CO2-emissies. Deze impact kan terug gebracht worden door b.v. hergebruik van borden en toepassen van alternatieve materialen. Ook ziet de buyer group kansen voor het bevorderen van internationale arbeidsnormen, zoals het tegengaan van kinderarbeid en discriminatie in internationale productieketens. 

Duurzame Wegverhardingen: De marktvisie en inkoopstrategie moet de markt duidelijkheid geven over de duurzaamheidsambities van de deelnemende opdrachtgevers, en hoe deze in de aanbestedingen vorm zullen worden gegeven. Dit document biedt ook handvatten voor deelnemende opdrachtgevers in de kerngroep en alle overige geïnteresseerde opdrachtgevers, om de inkoopstrategie in hun eigen praktijk toe te gaan passen, inclusief suggesties voor eisen en criteria

Het Betonakkoord: Het zet zich sector- en ketenbreed in voor de verduurzaming van beton. Het akkoord richt zich op vier thema’s: CO2-reductie, circulaire economie, innovatie en onderwijs en natuurlijk kapitaal. Binnen deze vier thema’s willen de ondertekenaars van het akkoord:

  • de concurrentiekracht verbeteren
  • de werkgelegenheid laten groeien
  • de export vergroten

zonder concessies te doen aan kwaliteit, veiligheid en levensduur van beton.

Het Betonakkoord geeft zoals gezegd invulling aan de doelen en de ambities voor de betonketen. Enkele voorbeelden: 30% CO2-reductie in 2030 ten opzichte van 1990 met een ambitie tot 49% reductie in de keten, in 2030 100% hoogwaardig hergebruik van vrijkomend beton en per direct minimaal 5% van het totale volume toeslagmaterialen vervangen door betonreststromen. Het Betonakkoord geeft ook aan welke partij die doelen en ambities gaat realiseren.

Adviesdiensten duurzaam inkopen:  Opdrachtgevers hebben steeds vaker de wens om klimaatneutraal en circulair inkopen een plek te geven bij de inkoop van adviesdiensten. Dit is nog relatief onontgonnen terrein. Met deze handreiking wil PIANOo opdrachtgevers laten zien hoe zij duurzaamheid een plek kunnen geven bij opdrachten binnen de categorie adviesdiensten. (oktober 2020)

Uitvoeringsprogramma Circulaire Economie: Dit programma met de vijf transitieagenda's geeft handvatten voor de uitwerking van CE in Nederland:

  1. Biomassa en Voedsel
  2. Kunststoffen
  3. Maakindustrie
  4. Bouw
  5. Consumptiegoederen

Voor een nieuwe stap in de transitie naar een circulaire economie is een aanpak op alle (overheids-)niveaus nodig. Zo is - vanwege de noodzaak om overkoepelende doelen te stellen en een grotere markt te creëren - de relatie met EU-beleid permanent van belang en is Nederland een actieve speler bij het beïnvloeden van het EU-beleid en in internationale gremia

Handreiking circulaire woningbouwconcepten: Deze handreiking geeft aan waar en wanneer gemeenten, woningcorporaties en ontwikkelaars (opdrachtgevers) circulaire woningconcepten in hun beleid en uitvoering kunnen toepassen en geeft hiervan voorbeelden. In 6 stappen helpt de handreiking opdrachtgevers van Visie en beleid, via Planoriëntatie, Contract en Vergunningverlening naar Realisatie en Exploitatie. De digitale handreiking staat vol met voorbeelden en links naar handige documenten.

Welke circulaire tools en handboeken missen er nog? Geef het door en we vullen de lijst aan.